W jaki sposób utrzymywać higienę pacjenta?

Opieka nad osobą leżącą wymaga dużej dozy cierpliwości, sił oraz praktycznej wiedzy. Dbanie o higienę osób obłożnie chorych to codziennie zadanie osób bliskich lub pielęgniarek, jeśli chory przebywa w szpitalu. Unieruchomiony na łóżku pacjent narażony jest na liczne niepożądane komplikacje zdrowotne. Utrzymanie prawidłowej higieny pacjenta leżącego to codzienny, złożony proces, w którym należy wziąć pod uwagę każdą część ciała. Pielęgnację należy dostosować do indywidualnych potrzeb skóry pacjenta. Mycie przy pomocy wody i mydła może wpłynąć na zmianę pH skóry i ograniczyć jej właściwości barierowe, dlatego warto używać specjalistycznych produktów. Codzienna pielęgnacja osób chorych ma za zadanie utrzymać ciało w czystości i dobrej kondycji, zapewnić pacjentowi komfort psychiczny, pobudzić krążenie krwi, a także zapobiegać powstawaniu podrażnień oraz odleżyn.

Spis treści:

1. Darmowa opieka nad osobą chorą.
2. Mycie pacjenta leżącego - podstawowe zasady.
3. Prawidłowa kolejność czynności pielęgnacyjnych.
4. Czym myć osobę obłożnie chorą?
5. Obserwacja zmian na ciele.
6. Jak rozpoznać, że na skórze osoby chorej zaczyna tworzyć się odleżyna?

Domowa opieka nad osobą chorą

Osoba leżąca powinna mieć swój własny pokój, w którym będzie czuła się komfortowo i swobodnie. Przyjazne warunki bytowe wpływają na samopoczucie chorego i zapewniają mu poczucie intymności. Należy zadbać o odpowiednio łóżko, które powinno umożliwiać przyjęcie pozycji siedzącej oraz leżącej, a także o niezbędne udogodnienia takie jak barierka czy wysięgnik.

Mycie pacjenta leżącego – podstawowe zasady

1. Wszelkie zabiegi pielęgnacyjne powinny być wykonywane z poszanowaniem godności osoby chorej oraz jej prawa do intymności.
2. Przed codzienną toaletą należy zapewnić pacjentowi uczucie intymności, tj. zamknąć drzwi, zasłonić okna itp.
3. Najlepiej przygotować wcześniej wszystkie produkty i akcesoria, które będą potrzebne do wykonania czynności pielęgnacyjnych.
4. Mycie pacjenta leżącego powinno zaczynać się od górnych części ciała i kończyć na dolnych.
5. W zależności od stanu pacjenta pamiętaj, by mu pomagać, a nie go wyręczać. Jeśli jest w stanie wykonać jakąś czynność, pozwól mu wykonać ją samodzielnie.
6. Umyte i osuszone części ciała okryj odzieżą lub ręcznikiem, co zapobiega wyziębieniu oraz zapewnia intymność.
7. Umytą skórę delikatnie osuszaj, pocieranie ręcznikiem może spowodować podrażnienia.
8. Przed przystąpieniem do mycia zdezynfekuj/umyj dłonie i/lub używaj rękawiczek jednorazowych.
9. Po umyciu ciała pamiętaj o aplikacji produktów nawilżających, natłuszczających, przeciwodleżynowych – w zależności od stanu osoby chorej.
10. Używaj jednorazowych myjek, które gwarantują higienę, wystarczą 2-3 myjki do kompleksowego umycia ciała pacjenta.
11. Pamiętaj o regularnej kontroli stanu uzębienia osoby chorej.
12. W przypadku higieny intymnej należy pamiętać o właściwym kierunku mycia, od okolic intymnych w kierunku odbytu, aby zapobiec migracji bakterii.
13. Produkty w pianie mogą być wygodniejsze w użyciu i ścieraniu niż woda z mydłem, co oszczędza czas i wysiłek osób zajmujących się osobą chorą.
14. Uzupełnieniem dbania o higienę osoby chorej jest regularna zmiana ubrania i pościeli.

Prawidłowa kolejność czynności pielęgnacyjnych

Mycie pacjenta leżącego powinno odbywać się co najmniej raz, a najlepiej dwa razy dziennie. W upalne dni należy zintensyfikować dbanie o higienę, a w przypadku zabrudzenia jedzeniem, wymiocinami czy ekskrementami każdorazowo należy umyć zabrudzone części ciała.

Kolejność wykonywania codziennej toalety osoby leżącej

1. Mycie zębów
2. Mycie twarzy, uszu, oczu
3. Mycie klatki piersiowej
4. Mycie rąk
5. Mycie brzucha
6. Mycie nóg
7. Podmywanie okolic intymnych

Czym myć osobę obłożnie chorą?

Wszystko zależy od indywidualnego stanu skóry pacjenta. Dla skóry wrażliwej, skłonnej do podrażnień doskonałym rozwiązaniem będzie pianka Actolind Foam, która zawiera alantoinę i pantenol. Alantoina wykazuje działanie przeciwzapalne, nawilżające, ochronne oraz łagodzące podrażnienia. Pantenol działa kojąco na zmiany skórne. Actolind Foam delikatnie usuwa zanieczyszczenia i odświeża wrażliwą skórę, eliminując nieprzyjemny zapach. Opakowanie 500ml jest bardzo wydajne, wystarczy na około 55 aplikacji. Pianka Actolind Foam dedykowana jest do codziennej pielęgnacji skóry, formuła bez alkoholu została przetestowana dermatologicznie i uzyskała pozytywną opinię.

Obserwacja zmian na ciele

Osoby leżące wymagają regularnej kontroli stanu skóry, na której pojawiają się efekty długotrwałego leżenia takie jak zaczerwienienia, otarcia, wysypki, siniaki czy najgroźniejsze odleżyny.

Odleżyny to efekt stałego nacisku na naczynia tętnicze i żylne, co powoduje miejscowe niedokrwienie i finalnie martwicę tkanek. Odleżyny mogą być skutkiem nawet kilkugodzinnego leżenia bez zmiany pozycji. Leczenie odleżyn jest niezwykle trudne i bywa nieskuteczne, dlatego osoby opiekujące się pacjentem leżącym powinny wprowadzić profilaktykę przeciwodleżynową.

Zgodnie z klasyfikacją Torrance’a wyróżnia się 5 stopni odleżyn. Profilaktyka przeciwodleżynowa obejmuje właściwą dietę i higienę, a także zmniejszenie ucisku w newralgicznych miejscach na ciele chorego. Do diety osoby leżącej należy wprowadzić większe ilości białka, cynku i witaminy C oraz dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu. Kluczowa w zapobieganiu powstawaniu odleżyn jest także optymalna waga osoby chorej.

Częsta zmiana pozycji ciała co 2-3 godziny to najskuteczniejszy sposób przeciwdziałaniu powstawaniu odleżyn.

Jak rozpoznać, że na skórze osoby chorej zaczyna tworzyć się odleżyna?

W pierwszej fazie na skórze pojawia się niewielki obrzęk w miejscu, gdzie ciało ma stały kontakt z podłożem. W dalszej kolejności obrzęk zaczyna się powiększać i pojawia się zasinienie. W przypadku utarcia tego zmienionego chorobowo miejsca z rany będzie wypływał płyn surowiczy.